De gewetenloze, domme oorlog die Putin tegen Oekraïne is begonnen heeft vrijwel iedereen overrompeld.
Achteraf bezien waren er duidelijke voortekenen. Niet het samentrekken van Russische troepen aan de Oekraïnse grens voor een ‘oefening’. Voor de goede verstaander was dat geen voorteken, maar een keihard bewijs voor wat er te gebeuren stond.
De eerdere acties richting Oostelijke provincies en de Krim lieten sowieso niet heel veel te raden over. As je tenminste een beetje je best deed om Putin en de ontwikkeling van diens handelen te doorgronden. Waarbij ook een rol speelt, dat hij groeiende redenen had om de aandacht van binnenlandse problemen af te leiden.
Tegelijkertijd was zijn inval zo absurd, dat weinigen zich konden voorstellen dat hij zoiets echt zou ondernemen. Niet voor niets wordt hierboven het begrip ‘domme oorlog’ gebruikt.
Immers, Putin plaatste hier de eerste schop in de aarde voor het graven van zijn eigen graf.
Uiteindelijk is het onwaarschijnlijk dat de hem steunende coalitie niet af zal brokkelen, als de leden ervan merken wat de consequenties zijn. Misschien niet zozeer voor de Russische bevolking (dat maakt Russische leiders vanouds niets uit). Maar dan toch voor henzelf en voor hun eigen kringetje.
Sowieso lijkt Putin vergeten om Machiavelli te lezen. Dan had hij geweten dat hij zelfs na een ‘verovering’ bijzonder weinig kans zou maken om gedurig voordeel te hebben van het bezit van Oekraïne. Intussen opereert het Russische leger weliswaar bruut, maar niet bijster succesvol.
De hamvraag is nu: hoe lang duurt het voordat Putin’s graf dan ook echt gegraven is? Wat voor onheil richt hij tot die tijd nog aan? En wat voor iemand komt er na hem?
Intussen moet de gang van zaken voor ons reden zijn tot bezinning. Ons als westen, maar vooral ook ons als kritische burgers.
Was het achteraf niet oliedom van de ex geällieerden om Rusland in 2019 niet te betrekken bij de 75-jarige herdenking van de landing in Normandië? Wie heeft dat eigenlijk bedacht? Zonder de enorme opofferingen van de Russen, hadden we weinig kans gehad om Hitler’s overmacht te breken. Rusland er ook nú bij betrekken, was in elk geval een kans geweest om onnodige verwijdering tegen te gaan.
Of het geholpen zou hebben, dat weet niemand. Maar het middel zelfs niet willen aanwenden?
Dan zijn er de discussies over wat voor materieel we wel en vooral niet aan de Oekraïners moeten leveren. Er is het zwart-wit denken over de no-fly zone, waar Zelensky bij zoveel gelegenheden op aandrong.
Wie de voormalig Secretaris Generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer erover hoorde, begreep meteen waarom Putin het Westen niet serieus neemt. Als je tenminste de moeite neemt om Vladimir’s denktrant een beetje te volgen.
Voorzichtigheid is de moeder van de porceleinkast. Jawel. Maar als we ons handelen zo absoluut laten domineren door de angst voor escalatie, kan Putin ons toch slechts als watjes zien? Zeker na de voorafgaande halfhartige reacties, bij zijn inval van de Krim.
Als burger voel je je machteloos bij al dit gedoe.
Maar de essentie van deze site is: wij kunnen altijd íets betekenen. Allereerst mentale steun. Naast meer voor de hand liggende invullingen, was er bijvoorbeeld de ludieke actie met Amsterdamse straatnaamborden: onderste helft geel schilderen en je hebt een opvallende serie publieke steunbetuigingen.
Natuurlijk: we vangen graag de vluchtende Oekrainers op. Zelfs onze immigratie-afschrikkings-regering creëert uitzonderingsprocedures voor ze. Wat overigens een ongemakkelijk gevoel geeft: waarom nu wel en destijds niet voor de met evenveel recht vluchtende Syriërs en Afghanen?
Het allerbelangrijkste nu is, dat Putin’s oorlogsmachine op ons geld draait. Dankzij onze afhankelijkheid van zijn fossiele brandstoffen. Minderen van import bleek niet genoeg, de prijzen stijgen en Rusland’s inkomsten dalen dan dus niet.
Via de media zien we dat Nederlandse politici daarin uiterst behoedzaam opereren. Wat in de praktijk ook lijkt te betekenen dat we ons steeds weer verschuilen achter Europees handelen. Wat als gewoonlijk traag en slechts mondjesmaat tot stand komt.
Plots blijkt onze regering zó behoedzaam voor haar burgers, dat acties die nu hier ondernomen zouden kunnen worden, steeds langdurig in beraad blijven. Enig idee daar in Den Haag, hoe urgent de zaak voor de Oekraïners is? Enfin, we weten hoe inadequaat onze politici op Afghanistan reageerden. Zelfs degene die nieuw leiderschap beloofde… Dus waarom zou dat hier beter gaan?
De hamvraag voor ons: wat let ons burgers eigenlijk om zèlf de ontbrekende daadkracht te tonen? Inderdaad, in plaats van dat T-shirt maar weer eens ’n trui aan doen, zodat de verwarming een graadje lager kan.
En zouden we het aankunnen om weerwerk te bieden tegen één van de meest idiote trends van de laatste decennia? Terrasverwarmingen, zowel thuis als in de publieke ruimte. Bubbelbaden in de tuin. In plaats dat we energie besparen, gooien we het vrij de lucht in? Met zulk spul wordt nog steeds volop geadverteerd.
De overheid stelt er geen paal en perk aan. Moeten we dat niet gewoon zelf doen, als consument? Zullen we beginnen met te erkennen dat dit soort zaken in deze tijd absurd is? Je café handelt daar niet naar. Deze ondernemers boycotten is misschien wat zielig, na alle Covid-schade die de horeca opliep. Maar zullen we dan maar gewoon ouderwets binnen zitten, als het buiten te fris is? Als je buiten wil zitten roken, kun je misschien ook gewoon een dekentje omslaan.
Wat trouwens ook prima kan: stoppen met onze dagelijkse warme douche. Gewoon weer even met een washandje aan de wastafel, zoals dat vroeger heel normaal was. En misschien wat minder geobsedeerd ons lijf schrobben? In tegenstelling tot wat ons is voorgehouden, is dat echt niet vies. Sterker: het houdt onze huid -dat belangrijke orgaan- een stuk gezonder.
Verder mogen we hopen dat op politiek terrein wat lessen getrokken worden. Gaat de EU eindelijk haar eigen kracht ontwikkelen? Die kracht ligt niet persé bij besluitvorming in een oogwenk. Dat zou slechts een armzalige poging zijn om daarin te concurreren met autocratische regimes. Tot mislukken gedoemd. Maar die EU-kracht bestaat evenmin uit het pappen en nathouden, wat we van dit instituut gewend zijn.
De echte kracht bij crisissituaties, die de EU moet ontwikkelen is deze:
Deze situaties te voorzien waar dat mogelijk is (we hebben nogal wat voorbeelden mogen zien, waar zulke kansen bleven liggen). Zodat er zonder tijdsdruk, maar met degelijk denk- en overlegwerk pro-actief maatregelen klaargezet kunnen worden. Risk management & risk mitigation heet zoiets in vaktaal. Andere sectoren hebben daarin ruim ervaring.
Crisis-situaties effectief aan te pakken, wanneer ze zich plots voordoen. Dat lukt niet bij het huidig ruggegraatloos gelonk naar de kiezers in eigen land. Het vergt staatsmanschap waarbij -zelfs onder tijdsdruk- weloverwogen besluiten genomen worden. Waarbij het draagvlak minder afhankelijk is van de uitkomst, maar meer van een zorgvuldig doch vlot proces van besluitvorming.
Ook hoort daarbij een onafhankelijke houding van de VS. Zaten we aan het einde van WO-II nog aardig op één lijn, dat is allang niet meer zo. Mocht je daarvan niet zeker zijn, herinner je je dan tot mislukking gedoemde cowboystreken als ‘the war on drugs’, ‘the war on terror’, Sadam’s weapons of mass destruction. En niet te vergeten de voortdurende, wereldwijde moordpartijen met Amerikaanse drones. In strijd met elk recht. Ook nog bewezen contra-productief. Immers, de zeer ernstige nevenschade bij onschuldigen is de voedingsbodem voor een explosie aan nieuw terrorisme. Ook het ’gezamenlijk’ optreden destijds in de Balkan had ons trouwens al een lesje moeten leren, over hoe de VS ook in NATO-verband de eigen, onderhuidse belangen voorop stelt.
Natuurlijk: we zijn één tegen Putin’s wetteloze, grensoverschrijdende acties. Maar liever niet uit naam van de democratie. Die hebben ze in de VS feitelijk al lang niet meer, sinds dat land verworden is tot een Commerciële Republiek met ’n uiterst invloedrijk industrieel complex. Bovendien heeft de VS bepaald geen schone handen in Ukraïne.
Jawel, Putin speelt een spelletje als hij hen en ons het oprukken van de NATO verwijt. Hij zou beter eerlijk kunnen zijn en verwijzen naar het wereldwijd subversief manipuleren door de VS, samen met de UK. Zonder enig respect voor de soevereiniteit van andere, ‘mindere’ landen, waar Amerikaans kapitaal beter van kan worden. Lastig voor Putin, want zijn eigen geliefde geheime diensten doen niets anders. Zij het vaak net iets onhandiger, net iets meer in de kijker lopend.
Enfin, de pot verwijt de ketel. Laten wij dáárin dus liever geen kant kiezen. Media, kunnen jullie daarbij wellicht ook een handje helpen? Minder gemakzuchtig in een kader blijven hangen. Ons wat evenwichtiger voorlichten?
Zo lang dat niet gebeurt: zorg als burger zelf dat je een ruime diversiteit aan bronnen hebt. Oók buiten het Nederlands taalgebied.
Tijdje niet op je site geweest. Prima analyse.
Met wat vertraging als gevolg van een buitenlands verblijf… : dank voor je reactie.