Er is al heel wat te doen geweest rond het voetbal-gebeuren in Qatar.
Een paar zaken vallen daarbij op:
Er wordt wel erg van buitenaf naar de situatie gekeken. Maar wie werkelijk wil weten wat daar speelt, zal zich toch ook een beetje in het perspectief van de Golfregio moeten verdiepen. En in dat van de migranten die daar voor werk naartoe komen.
Voor een beter begrip van de opeenvolgende gebeurtenissen zou je om te beginnen eens naar deze podcast serie kunnen luisteren.
Als Nederland zijn we intussen wel weer erg druk vingertjes aan het heffen. Tegen wat wantoestanden zijn, zeker naar onze maatstaven.
Tegelijkertijd zijn hier vragen bij te stellen:
Waarom gaat onze exclusieve aandacht uit naar wat Qatar fout doet? Waarom houden we ons nauwelijks bezig met de vraag wat Nederlandse bedrijven daaraan bijgedragen (en verdiend) hebben?
Kijken we niet voorbij die splinter in eigen oog? Vergeten we dat wij in Nederland onze eigen schandalen hebben rond arbeidsmigranten? Bijvoorbeeld hoe buitenlandse werkers in de land- en tuinbouw behandeld worden, gegijzeld door gewetenloze uitzendbureaus c.q. matrasverhuurders?
Dat vertoont op sommige punten pijnlijke overeenkomsten met werksituaties in Qatar. In een andere gradatie, beslist. Maar bij ons vingertje heffen kan dat nauwelijks als excuus gelden. Onze instanties hebben hier al jarenlang kennis van. Toch gebeurt er nauwelijks iets aan. Hoe werkt dat in onze samenleving dan?
Hoe is het te verklaren dat we ons aanvankelijk erg richtten op de geïmporteerde arbeid in Qatar, maar dat die discussie goeddeels bedolven raakte onder een heel ander aandachtspunt: dat van de LHBTI’s ? Vinden we het één erger dan het ander? Is die regenboog nu eenmaal ’n gemakkelijker symbool? Of zegt deze aandachtsverschuiving iets over onze samenleving?
Waarom is die KNVB eigenlijk zo volgzaam, richting de door corruptie verziekte grote voetbalbroer FIFA? Is het niet gewoon verachtelijk en laf om van echte actie af te zien?
Hoe komen we er als voetbal liefhebbers toe, om uiteindelijk massaal van de wedstrijden te gaan genieten? Realiseren we ons dat we daarmee meetellen als willoos consument van dit gebeuren, ter meerdere eer en glorie van de organisatoren & financiers? Volgden we blind de media-frames van gespecialiseerde media en bonden. Konden we heus niet één keertje massaal afzien? (of minstends stiekem offline naar een radioverslag luisteren, wat niet werd meegeteld).
Eén ding kunnen we in elk geval met zekerheid vaststellen: sport en politiek zijn volkomen met elkaar verweven. Evenals sport en groot geld. Wat dus onvermijdelijk corrumperend werkt, tot in de haarvaten van onze samenleving.
Blijven we daar van wegkijken, omwille van kekke sportscene’s op de buis? Hebben we dat ‘heldendom’ met al haar uitwassen echt wel nodig? Of trekken we de enige houdbare conclusie: sport en groot geld zijn elkaars vijanden. Zouden we niet oprecht gelukkiger zijn, als we in een zuiverder, menselijker samenleving leven? Moet het altijd maar meer en beter? Tot welk punt en tegen welke maatschappelijke kosten eigenlijk?
Of kunnen we beter terugschakelen naar amateursport, zoals die in onze eenvoudigere , pre-neoliberaire samenlevingen voor veel plezier zorgde? Daarnaast: geeft sport bedrijven niet bovendien een stuk meer terug, dan alleen maar zittend kijken?
Of…..
… laten we het eerst nog erger worden?
Want dit was geen eenmalig incident.
Ongebreideld (sport)kapitalisme gaat zich niet beheersen. Het is allang bezig een krachtig geopolitiek instrument te worden, een nationalistische PR-machine, in handen van kapitaalkrachtige, opkomende landen. Een ongebreidelde globalisering, waarvan we de nadelen inmiddels kennen. Als we dat nu nog niet durven inzien ….
Hedendaagse sport = Kapitaalgedreven, Nationalistische Politiek