Sinds deze website voorjaar 2014 in de lucht kwam is er -breed in de samenleving- een explosie van gelijkluidende analyses en initiatieven te zien.
Je zou bijna zeggen dat de tijd rijp is voor verandering…
Een snelle indruk, naar aflopende actualiteit:
Het boek ‘Gigantisme’ , waarin econoom Geert Noels afstand neemt van zijn eigen vakgebied en pleit voor de juiste, vaak kleinere schaal voor dingen (subsidiariteit).
Een Zwitsers initiatief van jonge kiezers ‘Libero’, moe geworden van de passiviteit van gevestigde politieke partijen. Nu geven ze deze een zet om weer relevanter te worden.
Een internationale versie van DeCorrespondent, voor werkelijk onafhankelijke nieuwsachtergronden.
Code Oranje, een Nederlands intiatief om de invloed van burgers op de politiek te vergoten.
Boek ‘How Democracy Ends’ waarin de Britse politicoloog David Runciman de vertrouwenscrisis analyseert.
Het Filosofisch Kwintet (zomerserie 2018), analyses van toekomst-bij-voortgaan-op-huidige-weg onder leiding van Claire Polak. Bijv. aflevering ‘Democratie en Markt’.
The Good Lobby, waarmee ook de burger in Brussel kan lobbyen.
Het boek van David van Reybrouck ”Tegen Verkiezingen”. En diens eerdere G1000-initiatief.
Stichting Geldbelangen, luis in de pels van financiële dienstverlening (Pensioenen, Spaartegoeden, rentes op Leningen).
Stichting Ons Geld, met aandacht voor fundamentele weeffouten (Geldcreatie in handen van banken, Zeggenschap wat er met je spaargeld gebeurt, Betaalinfrastructuur in commerciële, instabiele handen).
Een serie voorstellingen van De Verleiders, waaronder Door De Bank Genomen, Slikken en Stikken (Pharma), Stem Kwijt (Democratie).
Welkom op deze site. Wil je direct zien wat je zelf kunt doen, om onze democratie te helpen redden? Kijk dan onder het tabblad ‘wat kunnen wij?’
Wil je in 7 minuten compacte presentatie horen wat er aan de hand is en wat eraan te doen valt? Klik dan hier door naar ‘7 minuten video’ en klik daar op het pijltje. Bekijk hier de andere berichten, als je uitgebreider wilt zien waarom onze democratie gered moet worden.
Verder spreken de tabbladen van de site voor zichzelf. Je kunt er dus naar eigen voorkeur in spitten.
Daarnaast kun je Twitter-volger worden: @RedDemocratie
In een notendop: Ongemerkt groeide om ons heen het huidige maatschappelijk systeem. Dit systeem blijkt wankel en zeer hardleers. Wijzelf zijn dan ook de enigen die voor verandering kunnen zorgen. We hebben macht, als burger en als klant.
Statenverkiezingen 2019: een overweldigende zege voor een salonfähige tegenpartij, het Forum voor Democratie.
De hamvraag:
Wordt dit een
doorbraakmoment?
Zal ‘de politiek 1.0’ nu eindelijk beginnen te begrijpen wat er echt aan de hand is? Zal men moed verzamelen om de leeuw in de bek te kijken? Zal men alsnog een ruggengraad blijken te hebben? Zal men eindelijk eens oprechte betrokkenheid bij de democratie laten zien?
Of vluchten de landelijke partijen in de ruimte die er altijd wel is: een uitleg bedenken die comfortabel in het eigen frame past?
Dat is ozo prettig, want geeft emotionele veiligheid in de eigen luchtbel. Het is zelfs een vorm van continuïteit: deze partijen staren immers al bijna 20 jaar lang als bange konijnen in de koplampen.
Uitleg van FvD-leider Baudet is dat zijn kiezers vóór iets gekozen hebben. Logisch: dat zou elk van zijn collega-partijleiders ook zeggen!
Maar kiezersonderzoek maakt aannemelijk dat veel van de FvD stemmers toch echt tègen iets gestemd hebben. Zo geeft 79% van hen aan ‘tegen het kabinet’ gestemd te hebben.
Als belangrijkste bezwaren noemen zij:
Kosten klimaat-maatregelen
Immigratie & integratie
Erop volgend: de
zorg en de pensioenen.
De bij punt 2 genoemde reden doet vermoeden dat de aanslag van 19 maart in Utrecht Forum, voor Democratie een zetje heeft gegeven. Maar het kiezersonderzoek lijkt dat te logenstraffen.
Opmerkelijk is dat het kierzersongemak over immigratie & integratie, alsmede zorg, al 17 jaar terug door Pim Fortuin zichtbaar werd gemaakt.
Baudet zelf riep: “arrogantie en stupiditeit afgestraft”. Diens collega-politici zouden er goed aan doen daar nu eens diep over na te denken.
Want wat is het
geval?
Oorzaak groei tegenstemmers
Nu alweer 11 jaar geleden, werden burgers overvallen door de financiële crisis. Dat was geen natuurramp, maar een volkomen voorspelbaar ‘ongeluk’.
Iets waaraan niet allereerst de banken schuldig waren, maar vooral de bestuurlijke professionals die we hadden ingehuurd om onze maatschappij vorm te geven. Zij lieten een nieuw systeem groeien.
Als daaraan al ontwerpprincipes ten grondslag lagen, dan waren dat: onbegrensde liberalisering, schaalvergroting en ruim baan voor professionele lobbyisten! Niet slechts omarmd door zich liberaal noemende rechtse partijen, maar evenzeer door het links van ‘de 3e weg.’
En zoals hierboven al aangeroerd: de nare trekjes van dit maatschappelijk systeem deden zich al veel langer gevoelen, jaren vóór de crisis.
Voor wie dit te
snel gaat: kijk maar eens rond op deze site. De bewijsvoering voor bovenstaande
conclusie is overweldigend.
Dit alles heeft het vertrouwen van burgers ondermijnd, ook en met name in ‘de politiek’. Periodieke onderzoeken brengen dit niet altijd even duidelijk aan het licht (fijn voor selectief winkelende politici), gesprekken tussen burgers daarentegen wel!
Bovendien: in de jaren sinds de crisis zijn er weinig dingen in de politieke arena gebeurd die aanleiding geven tot herstel van het burger-vertrouwen…
Dat nog maar heel weinig mensen ons complexe maatschappelijk systeem kunnen doorgronden belet velen niet ‘aan hun theewater te voelen’ dat er heel wat mis mee is.
Dit in weerwil van de media, die hun best lijken te doen kiezers op het verkeerde been te zetten, door lokaal bestuur achter een muur van Haagse schijnvertoningen te plaatsen.
Zo allen die zich inzetten in gemeenten en provincies, cynisch genoeg juist van het grootste praktisch belang voor burgers, in hun hemd zettend.
Om nu voor de verandering eens het gezond verstand te laten spreken:
Een kwestie van EQ
Wat doe je als je iemand’s vertrouwen ernstig geschaad hebt? En je dat vertrouwen niettemin hard nodig hebt?
Eenieder kan het
bedenken:
Je buigt diep en biedt je excuses aan voor wat fout gegaan is.
Je laat blijken dat je begrijpt hoe het fout kon gaan en neemt daarvoor verantwoordelijkheid.
Je verplicht je ertoe dit te corrigeren en wel zo dat het nooit meer kan gebeuren.
Dit alles op een
manier die authentiek en geloofwaardig is. Waarbij beloofde daden direct volgen
op de woorden.
Een kwestie van
fatsoen en van emotionele intelligentie.
Geen van onze politieke partijen blijkt hier ook maar een jota van te begrijpen. Politici staan je verdwaasd aan te kijken als je vraagt hoe het toch komt, dat men in Den Haag noch in Brussel zo iets simpels niet begrijpt.
Men blijft zich daar gedragen alsof men recht heeft op burger-vertrouwen.
Conclusie: Baudet
heeft volkomen gelijk, met zijn “arrogantie en stupiditeit”.
Dus, partijen 1.0: wie pakt deze handschoen op?
En wat onze media betreft: verlaat de gebaande paden eens en prikkel jezelf om met politici voorbij de waan van de dag te kijken!
Deze website is strikt onafhankelijk, staat dan ook los van politieke richtingen.
Wat dus te doen als er een werkelijk nieuwe beweging ontstaat, die de Nederlandse politiek van binnenuit wil gaan beïnvloeden?
Het gaat hier om Code Oranje, een initiatief waarbij mensen actie hebben genomen op hun overtuiging dat het huidige politieke systeem hoognodig ècht vernieuwd moet worden.
Gewone, weldenkende burgers. Samen met mensen van naam, die vanuit ervaring een scherpe kijk op het openbaar bestuur hebben.
Dit is niet de zoveelste politieke tegen-partij, maar een constructief ingestelde vereniging. Die om te beginnen mee gaat dingen naar zetels in de Provinciale Staten.
Dit in Gelderland, Noord-Brabant, Noord-Holland en Zuid-Holland. En via de Staten dus ook: naar zetels in de 1e kamer.
Voorts ook in het Waterschap, in samenwerking met ‘De Groenen’ en onder hun naam.
De term Code Oranje staat voor de urgentie van daadwerkelijke vernieuwing van ons bestuurlijk systeem, na decennia van halfslachtige en onwaarachtige pogingen.
Wie die urgentie nog niet zo ziet, lope wat eerdere berichten door over de praktijk van onze democratie (verder naar onderen, inclusief de eerdere, onverkort actuele berichten op deze blog).
Code Oranje wil zich er sterk voor maken dat er serieuzer naar burgers geluisterd wordt. En dan niet alleen naar burgers die toch al vooraan staan.
Ze wil zorgen dat de belangen van burgers werkelijk vertegenwoordigd worden.
Daarbij prikkelt ze burgers om meer te doen dan alleen ‘tegen’ roepen. Ze organiseert gesprekken waarin burgers samen alternatieven voor beleid bedenken, op goede argumenten gebaseerd.
Code Oranje wil zich inzetten voor een goed, gedragen bestuur.
Bijvoorbeeld door doorgeslagen systeemdenken en schaalgrootte te vervangen door ‘betrokken’ en ‘dichtbij’.
Bijvoorbeeld door ‘de economie’ terug te verwijzen naar de plaats die het verdient: een middel, geen doel.
Bijvoorbeeld door bestuurlijke integriteit maar eens echt serieus te gaan nemen.
Het gaat hier dus niet om een partijbelang. En al helemaal niet over links, rechts of midden.
Welbeschouwd ontfermt Code Oranje zich ‘bij toeval’ over een praktische invulling van het thema van deze website . Met inbegrip van de sitenaam: RedOnzeDemocratie. En het motto: de samenleving is van ons, wij nemen haar weer in eigen hand.
Niet echt toeval natuurlijk, maar tijdgeest.
Wil je meer van Code Oranje weten? Kijk dan op hun website.
Tegelijk met het
ontstaan van deze website, in 2014, blijkt er een uiterst gedegen diagnose te
zijn verschenen van wat er mis is met onze samenlevingen.
Dit pamflet ‘rebalancing society’ is in de loop van jaren stapsgewijs ontwikkeld door de vooraanstaande Canadese wetenschapper Henry Mintzberg. Iemand die een carrière lang gewerkt heeft aan het doorgronden van organisaties en organisatievormen.
En daarbij een zeldzame combinatie in zich heeft: zeer ervaren te zijn in zowel het bedrijfsleven als bij de overheid. Zodat hij als geen ander weet wat werkt en wat niet. En vooral ook: hoe dat komt!
Hij onderbouwt zijn redenering aan de hand van een enorme hoeveelheid feiten, die hij met jaren studie verzameld heeft.
De kortst mogelijke conclusie uit zijn 130 pagina’s tellende pamflet:
Het segment ‘plural’ uit de nevenstaande figuur is uitgehold en ondermijnd. Deze sociale gemeenschap van burgers (‘commons’) moet even krachtig worden als de beide andere segmenten. Public en Private moeten zich elk beperken tot waar ze goed in zijn. Dan zullen we een samenleving hebben die houdbaar is, in balans.
Dat tot stand brengen kunnen alleen wij , als burgers en klanten.
WIJZELF, samen.
Wat uitgebreider:
Mintzberg verhaalt hoe alle niet-communistische landen voor de verleiding zijn bezweken om te denken dat de wijsheid uit het westen komt: om precies te zijn uit de VS.
En hoe uiteindelijk het uiteenvallen van de USSR leidde tot het enorme misverstand, dat zo de juistheid van kapitalisme en vrije markten bewezen was.
Hoe het systeem begon
Maar eerst verduidelijkt hij de historische grondslag van de republiek VS, de constitutie:
Ieder mens is eender geschapen.
Ieder dient dus gelijke rechten te hebben.
Het gaat om rechten van het individu (van bedrijven werd niet gerept)
Hoe het uit de hand begon te lopen:
Mintzberg beschrijft hoe Thomas Jefferson al 40 jaar na de oprichting van de republiek constateerde dat ‘de aristocratie van de kapitalistische bedrijven’ bedreigend werd voor bovenstaande grondslag van de jonge staat.
Hij laat zien hoe, later, de totstandkoming van het patentrecht leidde tot onmatige rechten voor bedrijven, rechten van individuën of zelfs volken schendend.
En hoe de 2e wereldoorlog leidde tot een allesoverheersend, machtig militair-industrieel complex.
(Zie hier hoe Eisenhower ons al in 1961 waarschuwde. En besef erna dat niet de opeenvolgende presidenten, maar de hen aansturende lobbyisten zorgden voor een mooie afzetmarkt: een permanente staat van conflict en oorlog).
Mintzberg verduidelijkt hoe het bedrijfsleven de overheid beïnvloedde en op de knieën kreeg. Belastingen werden drastisch verlaagd (tijdperk Reagan). Zodat een -voorheen behoorlijk functionerende- overheid lamgeslagen werd. Wat leidde tot de valse conclusie dat veel van haar taken beter geprivatiseerd konden worden.
Hij beschrijft ook de besmettende werking ervan. Die wij zich ook hier zagen voltrekken. Of die we in elk geval hadden kùnnen zien: waarbij zelfs ‘linkse partijen’ mee-veerden in de idiotie van dogmatische privatisering.
Het verdekkend motto van deze modernistische linksen was: de derde weg!
Waar we zijn aangeland
Mintzberg concludeert: ‘de onzichtbare hand van Adam Smith (marktwerking) is veranderd in een zichtbare klauw in het Amerikaanse congres’. Een congres dat verregaand gecorrumpeerd is. Voor een indruk die je nooit gaat vergeten, zie dit videofragment. (Had je trouwens verwacht dat het uitgerekend Obama was, die handel met voorkennis door Congresleden legaliseerde? Begrijp zo, hoe weinig autonoom een president in de VS handelt.)
Hier bij ons in Europa gaat het allemaal wat minder ver. Niettemin: hoe verhoudt zich hier de politieke invloed van lobbyisten tot die van de burger? Zie bijvoorbeeld de ‘zelfregulering’ in de EU rond transplantaten. Of de lobby van binnenuit, in onze eigen 1e kamer.
Intermezzo: het TTIP-verdrag als voorbeeld
De klap op deze vuurpijl was er bijna gekomen, als de EU niet ruw van onderop was wakker geschud: het onder Obama uitontwikkelde TTIP-handelsverdrag had de toch al enorme invloed van ‘t globale bedrijfsleven tot in het absurde opgerekt.
Onder dit verdrag had elk bedrijf hoge claims kunnen indienen tegen een willekeurige overheid, die hen op maatschappelijke gronden geen vergunning voor een activiteit verleent. De arbitrage zou gebeuren door een orgaan dat niets te maken had met een gebruikelijke rechtstatelijke inbedding.
Dit arbitrage-orgaan bestond uit juristen die goeddeels financieel afhankelijk waren van het bedrijfsleven. Hoezo onafhankelijke rechtspraak? Beroep zou niet mogelijk zijn: een land zou geen andere keuze hebben dan opgelegde boetes te betalen.
Een praktijkvoorbeeld: Onder een vergelijkbaar verdrag (NAFTA) , diende het Noordamerikaanse Eli Lilly een claim van $ 500M tegen Canada, vanwege een door dit land geweigerd recht op patent. Op vergelijkbare wijze werd Canada gechanteerd, toen ze een groot bedrijf uit milieu-overwegingen geen exploitatievergunning voor schalie-olie wilde geven.
Zelfs de arbitrage-juristen verbazen zich erover, hoe gemakkelijk staten zich op deze manier kwetsbaar maken. Zie het nevenstaande citaat van één van hen.
Naar de conclusies
Voor ons de vraag: wat bezielt de ons vertegenwoordigende politici toch om in zoiets mee te gaan? Hoe menen ze desondanks ons vertrouwen te kunnen claimen?
Talloze andere feitelijke voorbeelden zijn te vinden in Mintzberg’s pamflet. Waarbij hij het naïeve denken aan deze zijde van de oceaan typeert: “zo’n idiote situatie als in de VS gaan we hier toch nooit tolereren?” Waarna dergelijke mechanismen wel degelijk ook hier binnensluipen.
Misschien net iets minder extreem: nog geen geprivatiseerde gevangenissen, waaraan bijv. Califonië meer uitgeeft dan aan onderwijs…. Maar ondermijnend genoeg: de verregaand vermarkte zorg is slechts één voorbeeld. En de -door ‘De Trojka’ afgedwongen- privatisering van de watervoorziening in Griekenland. Toen lokaal Griekse burgers die vitale voorziening zelf wilde overnemen en in een eigen coöperatie onderbrengen, stuitte dat op een EU-verbod! Het moest ‘naar de markt’.
Mintzberg’s conclusie valt volledig samen met die op deze website:
Wij zijn slaven geworden van het systeem. Een systeem wat we niet wilden, maar wat ons’ ondanks ontstaan is.
De krachtigste actoren in dit systeem -bedrijfsleven en (op afstand volgend) openbaar bestuur- zijn onderdeel van het probleem. Die gaan het dus niet oplossen.
Wijzelf zullen dat moeten doen, gebruikmakend van onze macht als burgers en als klanten.
We moeten ons opnieuw organiseren. Naast de overheid en het bedrijfsleven is een derde maatschappelijke bouwsteen essentieel: krachtige, sociale gemeenschappen.
Afgelopen week werd een pamflet gepubliceerd, met daarin een oproep om pal te staan voor Europa. Ondertekend door een indrukwekkend palet aan denkers, schrijvers, filosofen, e.d. uit allerlei Europese landen.
Daarin wordt opgeroepen tot actie. Maar welke actie is uit de krantenberichten niet direct duidelijk. Het lijkt vooral een versluierde oproep om te gaan stemmen straks, voor het Europees parlement.
Terwijl dit gezelschap het gelijk aan zijn kant heeft, met zijn waarschuwing, mogen we van een dergelijke intellectuele elite iets meer verwachten:
Waar is de analyse van het gevaar waarin de EU inderdaad verkeert? Wat zijn de grondoorzaken?
Het valt niet moeilijk te zien dat er vanuit de politiek (ook de Europese) ruim onvoldoende aandacht is geweest voor grote groepen mensen. Mensen die vooralsnog tot de verliezers van de globalisering behoren. Mensen die vooral angstig zijn en onzeker over de toekomst.
Het lijkt wel duidelijk, dat de EU meer wordt gezien als behartiger van bedrijfsbelangen, dan die van haar burgers. En daar is genoeg aanleiding voor, gelet op de enorme invloed van lobbyisten in Brussel.
Hoe zou een oproep tot concrete actie kunnen luiden?
Allereerst aan de EU zelf: kom eens met die analyse wat je in deze hebt veronachtzaamd en maak je burgers daarvoor nederige excuses. Koppel dat aan concrete acties om het opereren te verbeteren, zodanig dat ook kritische burgers er weer perspectief in gaan zien.
Die kans heb je gemist tijdens de ‘bezinning’ van Europese leiders die startte nadat de Brexit zich aftekende. Nu dan maar, beter laat dan nooit: Europese parlementariërs maak dit tot een goed uitgewerkt verkiezingsthema.
Oproep aan de burgers: gedraag je eens minder serviel tegenover je nationale politici. Sta ze niet toe om angst te zaaien, resp. om op angst te oogsten. Trap er niet in als ze voor alles wat slecht is verwijzen naar Brussel. Spreek ze aan op hun verantwoordelijkheid. Vooral zij dienen ervoor te zorgen dat de EU gaat doen wat hierboven staat.
En ga stemmen straks op 23 mei 2019, zeker. Zie er wel eerst achter te komen welke partijen in het Europees parlement werkelijk veranderingsgezind zijn. Misschien ten overvloede: dat zijn degenen die inzien wat er anders moet in Europa. Niet degenen die Europa willen afbreken.
Onlangs deed Dominique Cummings, campagneleider van het pro-Brexit kamp, op een conferentie uit de doeken hoe hij met zijn team het begrip campagne op zijn kop zette.
En zo zorgde voor de beslissende pro-Brexit meerderheid.
Wie de moeite neemt zich in zijn aanpak te verdiepen realiseert zich: vanaf nu is iedereen met diepe zakken in staat om referenda verregaand te beïnvloeden.
Het Nederlands ‘kwajongensreferendum’ n.a.v. Oekraïne uit 2016 verbleekt hierbij volledig.
“Het kabinet moet plannen gaan maken om de hypotheekrenteaftrek nog verder te beperken.“ Zo citeert de NOS Maarten Camps, de baas van Economische Zaken.
Zijn pleidooi noemt hierbij als een belangrijk doel: het prijsopdrijvend effect op de huizenmarkt te dempen.
Maar weet hij dan niet dat het kopen van woningen steeds vaker gebeurt door vastgoed-investeerders? En daarnaast door bedrijven die in een nieuwbouwplan woningen voor hun werknemers willen veiligstellen?
Onze overheid zegt o zo graag actieve burgers te willen. Mensen die in hun eigen gemeenschap het voortouw nemen. En zo, in samenwerking met hun gemeente, een mooiere, krachtiger samenleving nastreven.
Diezelfde overheid heeft al jaren initiatieven lopen om het strak beleidsmatig top-down werken om te turnen naar een gedurfder werkwijze. Een lichtvoetiger manier van lerend werken, met ruim baan voor burger-initiatieven. Zulke vernieuwing is al jarenlang uitgewerkt, onder regie van Binnenlandse Zaken en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Recent deed ook Tjeenk Willink een flinke vernieuwingsduit in het zakje.
Dit alles vereist actieve burgers. Hoe je als burger effectief de samenwerking kunt zoeken, wordt elders op deze site uit de doeken gedaan.
Maar gemeenten hebben vaak nog grote moeite het been bij te trekken.
Onlangs deed Dominique Cummings, campagneleider van het pro-Brexit kamp, op een conferentie uit de doeken hoe hij met zijn team het begrip campagne op zijn kop zette.
“Het kabinet moet plannen gaan maken om de hypotheekrenteaftrek nog verder te beperken.“ Zo 
werken om te turnen naar een gedurfder werkwijze. Een lichtvoetiger manier van lerend werken, met ruim baan voor burger-initiatieven. Zulke vernieuwing is al jarenlang uitgewerkt, onder regie van Binnenlandse Zaken en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Recent deed ook Tjeenk Willink een flinke vernieuwingsduit in het zakje.